Χαρακτηριστικό των ανθρώπων είναι η σκέψη. Υπάρχουν σκέψεις δημιουργικές, όπως υπάρχουν και σκέψεις οι οποίες δημιουργούν περίεργες διαδρομές και επηρεάζουν τον τρόπο που αισθανόμαστε, όπως για παράδειγμα η ανασφάλεια.

Για την ακρίβεια, η ανασφάλεια είναι ένα συναίσθημα που μας συνοδεύει μέσα σε πολλές δράσεις της ζωή μας και αξίζει να το εξετάσουμε.

Για τον λόγο αυτό σε αυτό το άρθρο θα δούμε:

• Τι είναι η ανασφάλεια
• 3 συχνούς τύπους ανασφάλειας
• Πώς να ξεπεράσετε την ανασφάλεια με τη βοήθεια του NLP

Πριν εμβαθύνουμε, ας εξηγήσουμε ορισμένα βασικά πράγματα για τις ανασφάλειες.

Τι Είναι η Ανασφάλεια;

Η ανασφάλεια είναι ένα συναίσθημα που συνδέεται με την ανεπάρκεια, την αβεβαιότητα για τον εαυτό μας και για καταστάσεις όπως είναι οι στόχοι, οι σχέσεις και η διαχείρισή τους.

Με άλλα λόγια, η ανασφάλεια μας συνοδεύει σε πολλές δράσεις της ζωής μας και μπορεί να πρόκειται για οικονομική ανασφάλεια, ανασφάλεια για το αν θα πετύχουμε, αν θα γίνουμε αποδεκτοί, και πολλά ακόμα τα οποία παράγουν άγχος.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Abraham Maslow, πασίγνωστο Αμερικάνο ψυχολόγο και θεμελιωτή της Ανθρωπιστικής Ψυχολογίας, οι ανθρώπινες ανάγκες μπορούν να ιεραρχηθούν βάσει της σημαντικότητάς τους σε μια πυραμίδα, η οποία ονομάστηκε Πυραμίδα του Maslow.

Στη βάση της βρίσκεται η σημαντικότερη ανθρώπινη ανάγκη η οποία φυσικά είναι αυτή της επιβίωσης, ενώ στη κορυφή βρίσκεται η αίσθηση αυτοπραγμάτωσης.

Δεύτερη όμως κατά σειρά μετά την επιβίωση βρίσκεται η ανάγκη για ασφάλεια.

Συγκεκριμένα, όταν καλυφθεί η φυσική ασφάλεια του ανθρώπου αναφορικά με την προστασία του από απειλές (π.χ. πόλεμος, φυσικές καταστροφές), σειρά παίρνει η ψυχική ασφάλειά του.

Η ανάγκη του δηλαδή να νιώθει ασφαλής όσον αφορά:

• Την επαγγελματική και οικονομική του κατάσταση
• Την κοινωνική του σταθερότητα
• Την κοινωνική του αποδοχή
• Την ελευθερία του
• Την συναισθηματική του σταθερότητα
• Την κατάσταση της υγείας του
• Την γενικότερη ευεξία του

Καθώς και διάφορα άλλα ακόμα.

Η διαδρομή προς την κατάκτηση, την εκπλήρωσή και την επίτευξή τους, μπορεί να δημιουργήσει ανασφάλειες.

Επιπλέον, η ανασφάλεια μπορεί να συνδυάζεται με φόβο για το άγνωστο ή πιθανά σενάρια κινδύνου, τα οποία λειτουργούν σαν εσωτερικοί συναγερμοί προειδοποίησης.

Δηλαδή, ανασφάλεια μπορεί να θεωρηθεί η έκφραση φόβου για κάτι μελλοντικό ή για κάτι που έγινε στο παρελθόν, το οποίο δεν έτυχε σωστής επεξεργασίας και ο άνθρωπος το κουβαλάει και το συνειδητοποιεί μέσα από συναίσθημα ανασφάλειας.

Ορισμένες καταστάσεις που μπορεί να σηματοδοτούν ανασφάλεια είναι:

• Χαμηλή αυτοπεποίθηση
• Τελειομανία
• Κοινωνική απομόνωση
• Άγχος
• Χαμηλή απόδοση
• Ξεσπάσματα

Τώρα που είδαμε ορισμένα βασικά πράγματα για τις ανασφάλειες, ας δούμε 3 από τους πιο συχνούς τύπους τους που συναντάμε.

3 Συχνοί Τύποι Ανασφάλειας

Αν και οι τύποι ανασφάλειας είναι αρκετοί και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, θα αναφέρουμε ενδεικτικά 4 από τους πιο διαδεδομένους.

Εργασιακή Ανασφάλεια

Η εργασιακή (ή επαγγελματική) ανασφάλεια που μπορεί να νιώθει κάποιος είναι ένα ιδιαίτερα συχνό φαινόμενο.

Μπορεί να προκληθεί από το άγχος σχετικά με την απόδοση στη δουλειά ή παράγοντες που σχετίζονται με την δουλειά γενικότερα, για τους οποίους συχνά δεν έχουμε έλεγχο όπως είναι η αυξημένη ανεργία, η κακή απόδοση μιας εταιρείας, οι σχέσεις και ισορροπίες με άλλους ανθρώπους στο εργασιακό περιβάλλον, και πολλά ακόμα.

Μάλιστα, στην εργασιακή και οργανωσιακή ψυχολογία, η εργασιακή ανασφάλεια έχει αναγνωριστεί ως το κυρίαρχο σύγχρονο άγχος το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι.

Κοινωνική Ανασφάλεια

Η κοινωνική ανασφάλεια (ή κοινωνικό άγχος) είναι επίσης ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο φαινόμενο.

Πρόκειται για τη περίπτωση όπου ένα άτομο νιώθει ανασφάλεια για τον τρόπο που το αντιλαμβάνονται οι γύρω του, κάτι που επηρεάζει την άνεσή του κατά την αλληλεπίδραση μαζί τους.

Μπορεί μάλιστα να προκληθεί άγχος σχετικά με τις φιλίες, αλλά και γενικότερα τη διαχείριση των σχέσεων και διάφορων κοινωνικών καταστάσεων.

Άτομα που είναι κοινωνικά ανασφαλείς συχνά:

• Νιώθουν άγχος γύρω από αγνώστους ή άτομα που δεν γνωρίζουν καλά
• Είναι πεπεισμένοι ότι οι άλλοι δεν τους συμπαθούν
• Επαναλαμβάνουν πολλές φορές από μέσα τους κάτι που θέλουν να πουν
• Δυσκολεύονται να κάνουν νέες φιλίες και σχέσεις
• Πιστεύουν ότι τα λάθη τους είναι πάντα μεγαλύτερα από των άλλων

Αξίζει βέβαια να σημειώσουμε ότι η ανασφάλεια στις σχέσεις μπορεί να συνδεθεί και με τα πρώτα χρόνια ζωής ενός ατόμου, σύμφωνα με τη θεωρία της προσκόλλησης (attachment theory).

Πιο συγκεκριμένα, η θεωρία αυτή αναφέρεται στο συναισθηματικό δέσιμο που έχει ένα παιδί με τουλάχιστον έναν από τους γονείς ή τους κηδεμόνες του.

Σε περίπτωση απουσίας του δεσίματος αυτού, αν δηλαδή ένας γονέας δεν είναι υποστηρικτικός ή διαθέσιμος γενικότερα, το παιδί μπορεί να νιώσει συναισθηματική ανασφάλεια, να σχηματίσει μια αρνητική εντύπωση για τον εαυτό του, και να αισθανθεί μεγαλύτερη συναισθηματική δυσφορία κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Σωματική Ανασφάλεια

Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ανασφάλεια για το σώμα ή την εμφάνισή τους γενικότερα.

Αισθάνονται δηλαδή άβολα για την εμφάνισή τους και επιθυμούν να μοιάσουν σε ένα πρότυπο, το οποίο πολλές φορές δεν είναι ρεαλιστικό.

Μάλιστα, δεν είναι ασυνήθιστο να έχουν μία διαστρεβλωμένη εικόνα για το σώμα τους, η οποία πολλές φορές δεν ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα.

Αυτά οδηγούν το άτομο να αισθάνεται άβολα με την εμφάνισή του και να οδηγείται σε διατροφικές διαταραχές, αλλά και να έχει χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Πως μπορώ να αντιμετωπίσω την Ανασφάλεια

Όπως έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερα άρθρα μας, βάση του συστήματος NLP αποτελεί το modelling.

Το modelling αναφέρεται στην παρατήρηση, στη χαρτογράφηση, στην αποδόμηση και στον εντοπισμό κρίσιμων παραμέτρων που συντελούν σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ή αποτέλεσμα.

Άλλωστε, μια συμπεριφορά εμπεριέχει έναν αλγόριθμο ή μια συνταγή που αποκαλύπτει το πώς παράγεται ένα αποτέλεσμα και στη συγκεκριμένη περίπτωση μια αντίδραση συναισθήματος και ανασφάλειας.

Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει μια θεραπεία που εφαρμόζεται παντού. Αντιθέτως, κάθε τεχνική στον Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό (NLP), είναι κομμένη και ραμμένη για τον καθένα, ώστε να εντοπιστεί το “πώς” πίσω από μια συμπεριφορά ή νοοτροπία.

Όπως λοιπόν με τη διαχείριση του άγχους και το χτίσιμο ψυχικής ανθεκτικότητας, έτσι και οι ανασφάλειες μπορούν να ξεπεραστούν με τη βοήθεια τεχνικών Νευρογλωσσικού Προγραμματισμού.

Για την ακρίβεια, το NLP που συνδέεται με τη Γνωστική Ψυχολογία (η οποία ασχολείται με τις γνωστικές διεργασίες του εγκεφάλου), στοχεύει στη διερεύνηση του πώς ο κάθε άνθρωπος επεξεργάζεται πληροφορίες μέσα του.

Δίνεται λοιπόν έμφαση στη διερεύνηση, τον εντοπισμό αιτιών και τον σχεδιασμό τεχνικών για τη διευθέτηση ενός “προβλήματος”.

Με τον ίδιο τρόπο διαχειριζόμαστε ανασφάλειες σε σχέση με ένα στόχο για παράδειγμα:

1. Πρώτα χαρτογραφούμε το πώς σκεφτόμαστε για το στόχο
2. Ύστερα διερευνούμε αν υπάρχουν ανασφάλειες και άλλα σημεία που μπορεί να μας μπλοκάρουν
3. Έπειτα σχεδιάζουμε τρόπους επαναπροσδιορισμού ώστε να αρθούν εμπόδια που συνδέονται με την ανασφάλεια

Επομένως, για να ξεπεραστεί μια ανασφάλεια πρέπει να χαρτογραφήσουμε τη διαδρομή που ακολουθεί το μυαλό μας, η οποία συντελεί στο συναίσθημα αυτό, ώστε να ανακαλύψουμε τι κάνουμε και με ποιον τρόπο.

Θα έχουμε έτσι την ευκαιρία να αναδείξουμε προσωπικές δυνατότητες, να εμπλουτίσουμε το σκεπτικό μας με περισσότερες διαδρομές σκέψης, για να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις όπως η ανασφάλεια.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο κάθε άνθρωπος βιώνει, αντιλαμβάνεται και δίνει νόημα στις εμπειρίες του με τρόπο μοναδικό.

Έτσι, ακόμα και αν δύο άτομα έχουν λάβει τα ίδια εξωτερικά ερεθίσματα, θα αντιδράσουν διαφορετικά σε αυτά, το οποίο σημαίνει ότι στο ένα άτομο μπορεί να δημιουργηθεί μια ανασφάλεια ενώ στο άλλο όχι.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, το να ξεπερνά κανείς τις ανασφάλειές του είναι ιδιαίτερα σημαντικό για να πετύχει τους στόχους του.